Ticaret Bakanlığı “Ayçiçeği yağı üreten sanayicilerin tohum ihtiyacının karşılanması ve ayçiçeği yağında arz güvenliği ile fiyat istikrarının sağlanmasını teminen gümrük vergileri yeniden düzenlendiğini açıkladı.
Bakanlıktan konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi
“Bilindiği üzere, piyasaların doğru yönlendirilerek spekülatif fiyatların önlenmesi, temel gıda ürünlerinde arz güvenliğinin sağlanması ve ülke ihtiyacının yerli üretimin teşviki yoluyla karşılanabilmesi amacıyla üretici ve tüketici refahı birlikte değerlendirilmektedir. Başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere, ilgili kurum ve kuruluşlar ile koordineli olarak, Ticaret Bakanlığımız tarafından ticaret politikalarının tüm araçları zamanlıca ve etkin bir şekilde kullanılmaktadır.
Bu çerçevede, ülkemizde rekolte ve verimin düşmesine yol açan olumsuz iklim şartlarının yanı sıra, bölgesel ve küresel gelişmelerin etkisi sonucunda, üretimi tüm dünyada olumsuz yönde etkilenen yağlık ayçiçeği tohumu ve ayçiçeği yağında arz talep dengesinin sağlanması ve aynı zamanda yağlık ayçiçeği tohumu üretiminin artırılması açısından, çiftçimizin teşvik edilerek gözetilmesini teminen Tarım ve Orman Bakanlığı ile istişare içerisinde konu Ticaret Bakanlığı yakinen takip edilmekte ve gerekli tedbirler alınmaktadır.
Bu kapsamda, 5/8/2024 tarihli ve 8788 sayılı Karar uyarınca, yağlık ayçiçeği tohumunun hasat dönemi ve çiftçi gelirinin korunması gereği dikkate alınarak, iç ve dış piyasa şartları itibarıyla gerekli görülen haller dışında, 1 Temmuz-30 Kasım 2024 tarihleri arasında yerli ayçiçeği tohumu alımı yapanlar öncelikli olmak üzere, ülkemizde ham ve rafine ayçiçeği yağı üretimi yapan firmalara yönelik, 2025 yılı Mayıs ayına kadar geçerli 1 milyon ton yağlık ayçiçeği tohumu ithalatında % 8 veya bunun karşılığı 400 bin ton, ham ayçiçeği yağı ithalatında % 20 gümrük vergili tarife kontenjanı açılmıştır.
Bu kapsamdaki ithalattan, çiftçimizden alım yapan firmaların öncelikli olarak yararlanacak olmaları, ve söz konusu ithalata sadece ülkemizde yerli tohumun tükeneceği Ocak-Nisan aylarında izin verilecek olması, bu yıl hasat döneminde yerli yağlık ayçiçeği tohumunun iyi bir fiyatla satışına imkan tanımış, çiftçimizin 2025-2026 sezonu için ekim motivasyonunun olumlu yönde etkilendiği memnuniyetle gözlemlenmiştir.
Diğer taraftan, yağlık ayçiçeği tohumu rekoltesinde dünya genelinde gerçekleşen düşüş, dünya fiyatlarındaki yükselme eğilimi, ayrıca sanayileşme kapsamında sektörün değişen yapısı nedeniyle yurtdışındaki tedarikçilerin tohumdan ziyade ham yağ satma eğiliminde olmaları nedeniyle, bitkisel yağ üreticisi ve yağlı tohum kırma sanayicisi firmalarımızın ayçiçeği tohumu temininde sıkıntı yaşadıkları görülmektedir.
Bu nedenle, sanayicinin ve kırmacının gerekli hammaddesini yurtiçinden olduğu gibi, yurtdışından da tedarikçi ülkelerin içinde bulunduğu hasat boyunca makul fiyatlarla tedarik edebilmesini, böylelikle ayçiçeği yağında arz güvenliği ve fiyat İstikrarının sağlanmasını teminen gerekli tedbirlerin öncelikle alınması ihtiyacı hasıl olmuş, anılan üründe uygulanan gümrük vergisi çiftçimizi, sanayicimizi ve nihai tüketiciyi gözetecek şekilde yeniden düzenlenmiştir.
Bu itibarla yağlık ayçiçeği tohumunda İthalat Rejimi kapsamında %27 olarak uygulanan gümrük vergisi %12, 8788 sayılı Karar ile açılan tarife kontenjanı çerçevesinde %8 olarak uygulanacak gümrük vergisi ise %0 olarak revize edilmiştir.
