DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’ a sordu: ‘’Tarımsal üretimin en fazla olduğu ve tarımsal üretimin kentin temel geçim kaynaklarından olduğu Urfa’da, milyonlarca metrekarelik verimli tarım arazilerinin TOKİ’ye devredilmesindeki toplumsal ihtiyaç ve gereklilik nedir? ‘’
DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından yazılı olarak cevaplandırılması talebiyle Şanlıurfa’nın Halefti ilçesine bağlı Argıl mahallesi 1667 parselde bulunan, 934.447,61 metrekarelik maliye arazisi 20/11/2023 tarihinde vasfı değiştirilerek TOKİ’ye tahsis edilmesine ilişkin TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi.
Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan’ın soru önergesi şu şekilde:
Urfa; pamuk, buğday, mercimek, mısır ve Antep fıstığı gibi tarım ürünlerinde Türkiye’nin tarımsal üretiminin çok önemli bir miktarının gerçekleştirildiği, sulanabilir tarım arazileriyle Türkiye’nin ilk üç tarım şehrinden biridir.
Mezopotamya ve bereketli hilalin kalbi Urfa’da 22 yıllık AKP iktidarı döneminde savaş konseptiyle daralan tarım alanlarında tarımsal üretime yatırım yapmak, destek vermek bir yana üreticiler ve çiftçiler girdi maliyetlerinin yüksekliği altında ezilmektedir. TOKİ’ye devredilen tarım arazileri nedeniyle tarihten beri tarımsal üretim yapılan tarım alanları sanayi, ticaret ve konuta açılarak kent çeperindeki tarım alanlarının, tarım dışı amaçlarla kullanılması hız kazanmakta, onlarca yıllık emeğin ürünü meyve, fıstık ağaçları ve bağlar yok edilmektedir.
Temel geçim kaynağı önemli oranda Antep fıstığı yetiştiriciliği, bağcılık, hayvancılık ve turizm olan ilçelerden Halfeti’ye bağlı Argıl mahallesi 1667 parselde bulunan, 934.447,61 metrekarelik maliye arazisi 20/11/2023 tarihinde vasfı değiştirilerek TOKİ’ye tahsis edilmiş, bölge halkının yıllardır ekip biçtiği, atalarından kalma özel mülkiyetlerinde olan tarım arazilerinin bir bölümü TOKİ alanı içerisinde kalmıştır.
Örneğin; İbrahim KILIÇ tarafından ekilip biçilen 35-40 yıllık fıstık, incir, zeytin ve üzüm bağı bulunan tapulu arazi TOKİ için işaretlenen alan içinde kalmıştır. Üzerinde 20-25 yıllık fıstık, incir, üzüm bağı ve zeytin ağaçları bulunan yıllardır ekip biçtikleri için resmi hukuk ve örfi hukuk gereğince vatandaşların iktisap iddiası bulunan araziler de TOKİ içerisinde kalmış, yargı süreçleri bitmeden yapılaşmaya açılma tehlikesinde kalmıştır. Mustafa KANKILIÇ’ın 54 dönüm, Mustafa KILIÇ’ın 50 dönüm ve Yusuf KILIÇ’ın 30 dönüm arazisi TOKİ arazisi içinde kalmış, yurttaşlarımız yaşadığı hak kaybı nedeniyle dava açmış, dava neticesinde yerel mahkemeler arazilerin adı geçen vatandaşlarımız adına tapuya kayıt ve tesciline karar vermiştir. Davalar istinaf aşamasında olmasına rağmen araziler TOKİ’ye devredilerek konut alanı olarak belirlenmiştir.
Anayasa 44., 45. Maddeleri ve 166. Maddesi gereğince, tarım alanlarının korunması, geliştirilmesi ve tarımsal faaliyetlerin desteklenmesi devletin asli görevleri arasındadır. Bu nedenle yapılan işlemler hem bireysel hakları ihlal ettiği gibi, tarımsal arazilerin yapılaşmaya açılması aynı zamanda Anayasal iradeye aykırılık taşımaktadır.
Bu bağlamda;
Onlarca yıldır fıstık üreticiliği yapan ailelerin kullandıkları tarım arazilerinin TOKİ’ye devredilmesi ve vatandaşların yaşadığı mağduriyet bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir?
Söz konusu arazide hak kaybı yaşayan vatandaşlarımızın açmış olduğu davaların vatandaşlarımız lehine yerel mahkemelerde kazanıldığı ve davaların bir kısmının istinaf aşamasında olduğu bilinmektedir. Dava süreci istinafta devam etmesine rağmen arazilerin TOKİ arazisi olarak işaretlenmesinin gerekçesi nedir?
Halfeti’de tarımsal üretimin yapılmadığı, kıraç ve çorak alanlar bulunmasına rağmen fıstık, incir, üzüm, zeytin bahçelerinin TOKİ alanı olarak belirlenmesinin nedeni nedir?
Tarımsal üretimdeki gerileme göz önünde iken ürün vermesi uzun yıllar süren ve emek gerektiren fıstık ağaçlarının kesilmesinin vatandaşlarımızın fıstık üreticiliği faaliyetlerine vereceği zarar nasıl telafi edilecektir?
Tarımsal üretimin en fazla olduğu ve tarımsal üretimin kentin temel geçim kaynaklarından olduğu Urfa’da, milyonlarca metrekarelik verimli tarım arazilerinin TOKİ’ye devredilmesindeki toplumsal ihtiyaç ve gereklilik nedir?
TOKİ’ye devredilen araziler hangi amaçla kullanılacaktır?
Bakanlığınızca, Anayasa’ya göre koruma altında olan tarım arazilerinin daraltılması, tahrip edilmesi ve vasfının değiştirilmesine son verecek çalışmalar yapılacak mıdır?